Istota skautingu

Ruch skautowy został zdefiniowany jako dobrowolny apolityczny ruch wychowawczy i wolontariacki młodzieży i dorosłych, otwarty dla wszystkich, bez względu na płeć, wiek, zamożność, pochodzenie, rasę czy wyznanie, zgodny z celem, zasadami i metodą, które ustalił założyciel Robert Baden-Powell.

Celem ruchu skautowego jest przyczynianie się do rozwoju młodych ludzi w taki sposób, by w pełni mogli wykorzystać swoje możliwości fizyczne, umysłowe, społeczne i duchowe jako jednostki, jako odpowiedzialni obywatele i jako członkowie wspólnot lokalnych, narodowych i międzynarodowych 

Skauting oparty jest na trzech ogólnych zasadach, które reprezentują jego podstawowe prawa i wierzenia. Są to: "obowiązek wobec Boga", "obowiązek wobec bliźnich" i "obowiązek wobec samego siebie". Jak wskazują ich nazwy, pierwsza zasada dotyczy stosunku człowieka do wartości duchowych, druga odnosi się do stosunku człowieka do społeczności w najszerszym znaczeniu tego słowa, a trzecia do obowiązków człowieka wobec samego siebie. 

Sprawności

Skauting .>Knygnešystė<  zakłada rozwój człowieka w trzech kierunkach:

1. Ratownik medyczny

2. Strażak ochotniczy

3. Spółdzielca (wzajemnik)

Zasługi skautowskie (harcerskie) w dziedzinie wychowawczej i edukacyjnej nagradzane są dorocznymi tytułami Sėjėjas-Siewca Roku (kilka lub kilkanaście osób) oraz Vykdytojas-Krzewiciel Roku (jedna osoba). Tytuły te przyznawane są przy okazji kolejnej Puńskiej Gry Polowej Księgonoszy.

Nagrodą symboliczną dla wyróżnionych tytułem może być chlebak-tobołek-węzełek na książki zawieszony jednoramiennie na specjalnie plecionym sznurze, dyplom wypalony (wygrawerowany) na drewnianej płytce albo medal  tytułem sporządzony podobną techniką.

W roku 2020 - pierwszym roku funkcjonowania tego wyróżnienia, tytuł Krzewiciela Roku przyznano Irenie Marcinkiewicz, nauczycielce puńskiego LO, ważnej współ-organizatorce Gry Polowej Księgonoszy, 

Prawo i Przyrzeczenie skautowe (pierwowzór)

Tekst przetłumaczonego prawa skautowego z 1907 roku:

1. Godność skauta polega na tym, że można mu zaufać.
2. Skaut jest lojalny względem Króla, swego kraju, przełożonych, rodziców, pracodawców i podwładnych.
3. Obowiązkiem skauta jest bycie pożytecznym i niesienie pomocy bliźnim.
4. Skaut jest przyjacielem wszystkich, a bratem każdego innego skauta, bez względu na to, do jakiej należy on klasy społecznej.
5. Skaut jest rycerski.
6. Skaut jest przyjacielem zwierząt.
7. Skaut jest posłuszny bez zastrzeżeń rodzicom, zastępowemu i skautmistrzowi.
8. Skaut śmieje się i gwiżdże w każdej ciężkiej przygodzie.
9. Skaut jest oszczędny.
10. Skaut jest czysty w myśli, mowie i czynie.

Przysięga Skautowa 1907 - według Sir Roberta Baden-Powella of Gilwell. "Przysięgam na swój honor uczynić wszystko, co leży w mojej mocy, by spełnić obowiązek względem Boga i Króla. Nieść pomoc bliźnim w każdej potrzebie. Być posłusznym prawu skautowemu."

Ubiór Księgonosza

Księgonosz dysponuje ubiorem i obuwiem zdatnym wytrzymać najcięższą przygodę traperską: pieszą, konną, rowerową, itp. 

Dla (uroczystego-oficjalnego) podkreślenia przynależności do ruchu >Knygnešystė< używa się kilku atrybutów:  kolorowej krajki plecionej spiętej pod szyją suwakiem rzemiennym, pin-znaczka z symbolem zdobytej sprawności (strażaka, ratownika, spółdzielcy), plecionego w warkocz sznura reprezentującego funkcję w społeczności skautowskiej. 

Ubiór Księgonosza, praktyczny, prosty, schludny i skromny, nie powinien powodować u innych Księgonoszy poczucia niedostatku, wrażenia, że jest się niewystarczająco zasobnym  

Godne zachowanie

Księgonosz powinien dbać o to, by nie razić innych plugawym słownictwem i gestami, jawnymi nałogami, obcesowymi formami komunikowania się (bezpośrednio lub poprzez media). Dobrym przyzwyczajeniem Księgonosza powinno być przywitanie się z innymi formułą "czy mogę ci w czymś pomóc-służyć", za którą stoi rzeczywisty zamiar niesienia pomocy drugiemu człowiekowi w potrzebie, tyle że bez egzaltacji i możliwie dyskretnie. 

Baczenie, by realizując się samemu nie szkodzić innym, by nie rywalizować za wszelką cenę we wszystkim i o wszystko, by współ-pomocnie osiągać cele razem - jest pośród Księgonoszy w dobrym tonie

Praca codzienna

Księgonosz na co dzień jest członkiem swojego Patrolu. Reaguje mężnie i odważnie w sytuacjach alertowych. Jest apostołem  czytelnictwa tradycyjnego, gospodarzem i opiekunem biblioteczek polowych-osiedlowych. Możliwie często (na bieżąco) dba o swoją kondycję zdrowotną-fizyczną, nie szuka "dobrych powodów", by odmówić udziału w pracy na rzecz innych, mniej sprawnych, ułomnych, chorych, słabiej przygotowanych. 

Jednocześnie stara się doskonalić pod każdym względem, rozumiejąc, że jest członkiem szerszej społeczności, zajmuje w niej takie miejsce, z którego może skutecznie i w porę reagować na doczesne i duchowe niedostatki świata